รายงานวิจัย
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ
2561
การพัฒนารูปแบบการสร้างมูลค่าเพิ่มขยะโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนในการบริหารจัดการขององค์การบริหารส่วนตำบลหัวเสือ อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง
การศึกษาครั้งนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษารูปแบบการสร้างมูลค่าเพิ่มขยะโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนในการบริหารจัดการขององค์การบริหารส่วนตำบลหัวเสือ อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปางเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือ แบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์แบบเจาะลึก ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ ประชาชนที่อาศัยในพื้นที่ตำบลหัวเสือ อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง 200 กลุ่มตัวอย่าง และผู้นำชุมชน ผู้บริหารชุมชน และนายกองค์การบริหารส่วนตำบล จำนวน 3 คน ผลการศึกษา พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่ในภาพรวมทั้งหมดเป็นเพศหญิง มีอายุระหว่าง 31-40 ปี ส่วนใหญ่มีสถานะสมรส การศึกษาระดับปริญญาตรี ส่วนใหญ่มีอาชีพเกษตรกรรม มีรายได้ต่อเดือน 10,001-15,000 บาท ด้านการจัดการขยะของชุมชน ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นผู้ที่มีส่วนช่วยในการลดปริมาณขยะในครัวเรือนโดยการไม่สร้างขยะให้เพิ่มขึ้น เป็นผู้ที่มีการคัดแยกขยะก่อนทิ้ง ส่วนใหญ่แยกขยะที่ขายได้และไม่ได้ก่อนทิ้ง ใช้วิธีการจัดการขยะในครัวเรือนโดยส่งต่อให้ องค์การบริหารส่วนตำบล/เทศบาลตำบล ภายในครัวเรือนส่วนใหญ่ทิ้งขยะประเภทขวด กระป๋อง และถุงพลาสติก ส่วนใหญ่มีความต้องการได้รับความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีการทำปุ๋ยหมักชีวภาพ/น้ำหมักชีวภาพจากขยะเปียกพฤติกรรมการจัดการขยะในครัวเรือนของชุมชนภาพรวม ชุมชนมีการจัดการขยะในครัวเรือนทุกครั้ง
การมีส่วนร่วมของประชาชนด้านการจัดการขยะ ภาพรวมชุมชนมีส่วนร่วมในด้านการจัดการขยะอยู่ในระดับมาก และความต้องการการสร้างมูลค่าเพิ่มจากขยะ ประชาชนภายในชุมชนมีการการนำขยะมาสร้างมูลค่าเพิ่มให้เกิดความยั่งยืน รูปแบบการสร้างมูลค่าจากขยะตามความต้องการของประชาชนในชุมชนมีความต้องการ การนำขยะเปียกไปสร้างเป็นปุ๋ยอินทรีย์ การจัดตั้งธนาคารขยะ/สหกรณ์ขยะการนำขยะแห้งสะอาดไปสู่การสร้างนวัตกรรมสิ่งประดิษฐ์ให้เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณค่าและจำหน่ายได้ และผลิตเป็นพลังงานทดแทน ด้วยการทำเป็นพลังงานเชื้อเพลิงอัดแท่ง