รายงานวิจัย
ทุนสนับสนุนงานพื้นฐาน (Fundamental Fund)
การศึกษาภาพจำครูโรงเรียนประถมศึกษา
study of visual identity of primary school teachers.
ครู คือ บุคลากรวิชาชีพซึ่งทำหน้าที่หลักทางด้านการเรียนการสอนและส่งเสริมการเรียนรู้ของผู้เรียน ด้วยวิธีการต่างๆ ในสถานศึกษาของรัฐและเอกชน ครูจะต้องประยุกต์ใช้ศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับการเรียนและการ สอน เพื่อช่วยให้ผู้เรียนสามารถเรียนได้ตามเป้าหมาย การจะเป็นครูดีนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะต้องอาศัยองค์ประกอบหลายอย่าง สำหรับลักษณะครูที่ดีมีหลายแนวคิด สามารถพิจารณาและศึกษาได้จากหลักคำสอนทางศาสนา แนวคิดของนักการศึกษาไทยและตะวันตก และจากผลการวิจัยต่าง ๆ (พระสุขุม สุขวฑฺฒโกและพระมหาชาญชัย ชยปุตฺโต, 2559) อย่างไรก็ตามการระบุลักษณะครู ส่วนใหญ่จะถูกกำหนดโดยหน่วยงานภาครัฐ หรือกำหนดบนพื้นฐานคุณธรรมและจริยธรรมเท่านั้น
ภาพจำ (Visual Identity) เป็นสื่อกลางที่เป็นสัญลักษณ์ของสิ่งต่าง ๆ ได้แก่ สิ่งของ แบรนด์สินค้า รวมถึงบุคคลในองค์กรที่แสดงออกต่อผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสียต่าง ๆ (Erjansola, Ari-Matti, 2023) ซึ่งสามารถสื่อถึงตัวตน ลักษณะเฉพาะ หรือความเป็นมืออาชีพของบุคคลหรือองค์กร ได้แก่ การแต่งกาย ทรงผมและการแต่งหน้า อุปกรณ์เสริม ภาษากาย การแสดงออกทางสีหน้าที่สื่อถึงความมั่นใจ เป็นมิตร และความสะอาดและความเรียบร้อย ซึ่งในระดับประถมศึกษา ภาพจำได้เข้าไปพัวพันกับประสบการณ์ของนักเรียนในโรงเรียน ได้แก่ กิจวัตรและพิธีการต่าง ๆ (Rites and Rituals) เช่น การสอนในห้องเรียน การร่วมกิจกรรมโรงเรียน และการสร้างอัตลักษณ์ผ่านทางพฤติกรรม (Behavioral Identity) ได้แก่ การพูดคุยทักทาย การแต่งกาย กิริยามารยาท ซึ่งอัตลักษณ์ไม่ใช่สิ่งที่ติดตัวมากับธรรมชาติ (Anti-essen tialism) หากแต่เป็นสิ่งที่ถูกประกอบสร้างขึ้นมา (Socially construction) และอัตลักษณ์เกิดขึ้นได้จากปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น (Barker, 2000) ที่กระทำส่วนบุคคลหรือในภาพรวม ที่ส่งผลถึงการสร้างตัวตนที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะในความคิดของนักเรียนต่อครูประถมศึกษา ซึ่งการศึกษาภาพจำของครูประถมศึกษาจะช่วยให้ทราบถึงคุณลักษณะในมุมมองของผู้เรียนทั้งในสิ่งที่จับต้องได้และอัตลักษณ์ที่จับต้องไม่ได้ เช่น ลักษณะบุคลิกภาพ อารมณ์และความรู้สึก (Stoimenova, Borislava, 2017) ผลการวิเคราะห์เป็นกรอบแนวคิดในการวางแผนสำหรับการพัฒนาครูที่เหมาะสมที่สามารถถ่ายทอดลักษณะเฉพาะและเสริมสร้างการรับรู้และภาพลักษณ์สำหรับนักเรียนต่อไป
ภาพจำ, ครูประถมศึกษา, ภาพจำครูประถมศึกษา